ARABULUCULUK
ARABULUCUYA
BAŞVURULMASI GEREKEN DURUMLAR
-Kanuna dayanan işçi veya işveren alacağı ve tazminatına ilişkin davalar
-Bireysel veya toplu iş sözleşmesine dayanan işçi veya
işveren alacağı ve tazminatına ilişkin davalar
-işe iade talebiyle açılan davalar
ARABULUCUYA
BAŞVURMAKSIZIN DOĞRUDAN DAVA AÇILABİLECEK DURUMLAR
-İş kazası veya meslek hastalığından kaynaklanan maddi ve
manevi tazminat davası
-İş kazası ve meslek hastalığı ile ilgili tespit, itiraz ve
rücu davaları
ARABULUCULUK
FAALİYETİ SONUNDA DAVA SÜRECİ
Davacı, arabuluculuk faaliyeti
sonunda anlaşmaya varılamadığına ilişkin son tutanağın aslını veya arabulucu
tarafından onaylanmış bir örneğini dava dilekçesine eklemek zorundadır. Bu
zorunluluğa uyulmaması hâlinde mahkemece davacıya, son tutanağın bir haftalık
kesin süre içinde mahkemeye sunulması gerektiği, aksi takdirde davanın usulden
reddedileceği ihtarını içeren davetiye gönderilir. İhtarın gereği yerine
getirilmez ise dava dilekçesi karşı tarafa tebliğe çıkarılmaksızın davanın
usulden reddine karar verilir. Arabulucuya başvurulmadan dava açıldığının
anlaşılması hâlinde herhangi bir işlem yapılmaksızın davanın, dava şartı
yokluğu sebebiyle usulden reddine karar verilir.
ARABULUCULUK GÖREV
SÜRESİ
Arabulucu, yapılan başvuruyu görevlendirildiği tarihten
itibaren üç hafta içinde sonuçlandırır. Bu süre zorunlu hâllerde arabulucu
tarafından en fazla bir hafta uzatılabilir.
ARABULUCULUK
FAALİYETİNİN SONA ERMESİ DURUMLARI
-Taraflara ulaşılamaması
-Taraflar katılmadığı için görüşme yapılamaması
-Yapılan görüşmeler sonucunda anlaşmaya varılması
- Yapılan görüşmeler sonucunda anlaşmaya varılamaması
Durumlarında
arabuluculuk faaliyeti sona erdirilir ve son tutanak düzenlenerek durum derhal
arabuluculuk bürosuna bildirilir.
ARABULUCULUK
FAALİYETİ SIRASINDA ASIL İŞVEREN-ALT İŞVERENİN İLİŞKİSİ
İşe iade talebiyle arabulucuya başvurulduğunda anlaşmanın
gerçekleşebilmesi için işverenlerin(Asıl işveren ve alt işveren) arabuluculuk
görüşmelerine birlikte katılmaları ve iradelerinin birbirine uygun olması gerekmektedir.
ARABULUCULUKTA GEÇEN
SÜRENİN ZAMANAŞIMI VE HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜREYE ETKİSİ
Arabuluculuk bürosuna başvurulmasından son tutanağın
düzenlendiği tarihe kadar geçen sürede zamanaşımı durur ve hak düşürücü süre
işlemez.
SOSYAL GÜVENLİK
KURUMUNA BAŞVURU ZORUNLULUĞU
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve
Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile diğer sosyal güvenlik mevzuatından
kaynaklanan uyuşmazlıklarda dava açılmadan önce Sosyal Güvenlik Kurumuna
başvurulması zorunludur. Diğer kanunlarda öngörülen süreler saklı kalmak
kaydıyla yapılan başvuruya altmış gün içinde Kurumca cevap verilmezse talep
reddedilmiş sayılır. Kuruma karşı dava
açılabilmesi için taleplerin reddedilmesi veya reddedilmiş sayılması şarttır.
Kuruma başvuruda geçirilecek süre
zamanaşımı ve hak düşürücü sürelerin hesaplanmasında dikkate alınmaz.
Ancak, ,
hizmet akdine tabi çalışmaları nedeniyle zorunlu sigortalılık sürelerinin
tespitine yönelik davalarda SGK’ya başvurma zorunluluğu yoktur.
İŞ SÖZLEŞMESİNİN
FESHEDİLMESİ DURUMUNDA ARABULUCUYA BAŞVURU SÜRESİ VE DAVA SÜRECİ
İş sözleşmesi feshedilen işçi, fesih bildiriminde sebep
gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli bir sebep olmadığı iddiası ile
fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde işe iade
talebiyle, İş Mahkemeleri Kanunu hükümleri uyarınca arabulucuya başvurmak
zorundadır.
İşçi Arabuluculuk
faaliyeti sonunda anlaşmaya varılamaması hâlinde, son tutanağın düzenlendiği
tarihten itibaren, iki hafta içinde iş mahkemesinde dava açılabilir. Taraflar
anlaşırlarsa uyuşmazlık aynı sürede iş mahkemesi yerine özel hakeme de götürülebilir.
ARABULUCUYA BAŞVURMAKSIZIN DOĞRUDAN DAVA AÇILMASI
Arabulucuya başvurmaksızın
doğrudan dava açılması sebebiyle davanın usulden reddi hâlinde ret kararı
taraflara resen tebliğ edilir. Kesinleşen ret kararının da resen tebliğinden
itibaren iki hafta içinde arabulucuya başvurulabilir.
ARABULUCULUK GİDERLERİ VE DAVA MASRAFLARI
-Taraflardan Birinin Toplantıya Katılmaması
Taraflardan birinin geçerli bir
mazeret göstermeksizin ilk toplantıya katılmaması sebebiyle arabuluculuk
faaliyetinin sona ermesi durumunda toplantıya katılmayan taraf, son tutanakta
belirtilir ve bu taraf davada kısmen veya tamamen haklı çıksa bile yargılama
giderinin tamamından sorumlu tutulur. Ayrıca bu taraf lehine vekalet ücretine
hükmedilmez.
-Her İki Tarafın Toplantıya Katılmaması
Her iki tarafın da ilk toplantıya
katılmaması sebebiyle sona eren arabuluculuk faaliyeti üzerine açılacak
davalarda tarafların yaptıkları yargılama giderleri kendi üzerlerinde
bırakılır.
- Tarafların Arabuluculuk Faaliyeti Sonunda Anlaşmaları Hâlinde
Tarafların arabuluculuk faaliyeti sonunda
anlaşmaları hâlinde, arabuluculuk ücreti, Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesinin
eki Arabuluculuk Ücret Tarifesinin İkinci Kısmına göre aksi
kararlaştırılmadıkça taraflarca eşit şekilde karşılanır. Bu durumda ücret,
Tarifenin Birinci Kısmında belirlenen iki saatlik ücret tutarından az olamaz.
İşe iade
talebiyle yapılan görüşmelerde tarafların anlaşmaları durumunda, arabulucuya
ödenecek ücretin belirlenmesinde işçiye işe başlatılmaması hâlinde ödenecek
tazminat miktarı ile çalıştırılmadığı süre için ödenecek ücret ve diğer
haklarının toplamı, Tarifenin İkinci Kısmı uyarınca üzerinde anlaşılan miktar
olarak kabul edilir.
- Arabuluculuk Faaliyeti Sonunda Taraflara Ulaşılamaması, Taraflar
Katılmadığı İçin Görüşme Yapılamaması Veya İki Saatten Az Süren Görüşmeler
Sonunda Tarafların Anlaşamamaları Hâllerinde
Arabuluculuk faaliyeti sonunda
taraflara ulaşılamaması, taraflar katılmadığı için görüşme yapılamaması veya
iki saatten az süren görüşmeler sonunda tarafların anlaşamamaları hâllerinde,
iki saatlik ücret tutarı Tarifenin Birinci Kısmına göre Adalet Bakanlığı
bütçesinden ödenir.
İki saatten
fazla süren görüşmeler sonunda tarafların anlaşamamaları hâlinde ise iki saati
aşan kısma ilişkin ücret aksi kararlaştırılmadıkça taraflarca eşit şekilde
Tarifenin Birinci Kısmına göre karşılanır. Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen
ve taraflarca karşılanan arabuluculuk ücreti, yargılama giderlerinden sayılır.